Wat heeft het gekost?

Wat heeft het gekost?

Taakveld 0.3 Beheer overige gebouwen en gronden (nadeel incidenteel € 228.000)

Gemeentelijk vastgoed (nadeel incidenteel 235.000)
De gemeente heeft in 2022 op basis van oude afspraken een pand overgenomen tegen betaling van de boekwaarde. Na deze aankoop zou dit pand door de gemeente weer verkocht worden aan derden, omdat het pand niet nodig is voor gemeentelijke doeleinden. Er wordt hierbij een positief verkoopresultaat verwacht. De (plan)kosten voor de verkoop en de verwachte verkoopopbrengst zijn in de begroting verwerkt. Omdat het gebouw in 2022 niet is verkocht worden de kosten en opbrengsten in 2023 verwacht. De verwachte kosten en opbrengsten wordt verwerkt in de eerste bestuursrapportage 2023.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 7.000)
Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 2.1 Verkeer en vervoer (voordeel incidenteel € 128.000)
Het taakveld Verkeer en vervoer heeft een voordelig saldo van afgerond € 128.000. Het verschil wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Beheerplan openbare verlichting (nadeel incidenteel € 27.000)
Dit nadeel bestaat uit verschillende onderdelen.

• Er is een nadeel op gas/elektra van € 22.000. Dit komt enerzijds door de hogere energieprijzen. Daarnaast wordt de besparing in kosten op energie niet gehaald, omdat er vertraging is in de uitvoering van het vervangen van armaturen voor ledverlichting.
• Er is ook een nadeel op onderhoud van € 16.000. Ondanks dat de vervangen van armaturen voor ledverlichting loopt blijft er nog steeds meer onderhoud nodig dan ingeschat.
• Tot slot is er een voordeel rente kapitaallasten € 11.000 in verband met het doorschuiven van investeringen.

Verkeersveiligheid (voordeel incidenteel € 47.000)
Dit nadeel bestaat uit verschillende onderdelen.

• Maatregelen Kalkestraat

Er is een voordeel van € 17.000. Dit is nog bestemd voor maatregelen aan de Kalkestraat, die nog niet zijn uitgevoerd. Derhalve wordt er minder onttrokken uit de reserve. Het bedrag is onderdeel van het budget dat is onttrokken uit de reserve verkeer en vervoer, in het kader van het NBVVP.

• Spoorwegovergang Polsestraat wordt nog afgerekend met de provincie

In 2022 zijn de werkzaamheden voor de afsluiting van de spoorwegovergang (NABO) Polsestraat te Opheusden afgerond. De uitvoering vond samen met ProRail plaats. De uitgaven voor dit project zijn gedaan, maar de definitieve afrekening met de provincie moet nog plaatsvinden (het gaat om de resterende 20%, 80% is al ontvangen). De uitgaven lopen daarom niet met de inkomsten in de pas en is er een onderschrijding t.o.v. het budget. Het betreft hier dus een voordeel van € 30.000.

Voorbereiding aanleg rondweg Ochten (voordeel incidenteel € 27.000)
Voor het jaar 2022 is sprake van een overschot van € 27.000 voor de jaarschijf 2022. Dit bedrag was gereserveerd voor het verlenen van een opdracht voor het uitvoeren van een variantenstudie. In verband met aanbestedingsregels kon de opdracht niet worden gegund in 2022. De opdracht zal alsnog, na een aanbestedingsprocedure, worden gegund. De raad wordt voorgesteld om dit bedrag bij de jaarrekening 2022 te bestemmen voor het jaar 2023.

Afrekening Avri IBOR taakveld 2.1 (voordeel incidenteel € 28.000)
De afrekening van de Avri IBOR heeft betrekking op de meerdere taakvelden (2.1, 5.7 en 7.2.)
Voor wat betreft het taakveld 2.1  gaat het om de onderdelen Vegen en Zwerfvuil en het Straatmeubilair.

• Vegen en Zwerfvuil Avri (incidenteel voordeel € 61.000)

Efficiëntere inzet van personeel en wagenpark was mogelijk door data-gestuurd werken en heeft een voordeel opgeleverd. Verder zijn er minder kosten gemaakt op tractie en afvalstromen. Daarnaast was er minder zwerfvuil aanwezig in het werkgebied.

• Straatmeubilair (incidenteel nadeel € 33.000)

Er zijn voorzieningen vervangen die niet in het areaal opgenomen waren en er zijn nieuwe voorzieningen geplaatst, zoals bankjes, afvalbakken en hekwerken. Dit meerwerk is conform afspraak met Avri doorberekend op de DVO (dienstverleningsovereenkomst).

De overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 53.000)
Dit zijn binnen taakveld resterende afwijkingen die bij elkaar opgeteld een incidenteel voordeel opleveren en behoeven formeel geen toelichting.

Taakveld 5.5 Cultureel Erfgoed (voordeel incidenteel € 45.000)

Onderhoud torens + gebouwen (monumenten) (incidenteel voordeel € 48.000)
In 2022 is budget beschikbaar gesteld voor groot onderhoud aan de gemeentelijke kerktorens. Dit groot onderhoud hebben we, versneld, in 2021 al moeten uitvoeren. Hierdoor hebben we in 2022 juist minder onderhoudsuitgaven gehad aan de kerkklokken.

Overige kleine verschillen (nadeel incidenteel € 3.000)
Overige onderwerpen onder dit taakveld 5.5 Cultureel Erfgoed zorgen voor een nadeel die geen toelichting behoeven.

Taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie (voordeel incidenteel € 401.000)

Het taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie heeft een voordelig saldo van afgerond € 401.000. Het verschil wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Groenstroken (voordeel incidenteel € 26.000)
De gemeente werkt aan het project grondgebruik. In dit project worden groenstroken die in gebruik zijn door de gemeente verkocht aan inwoners. In 2022 heeft de verkoop van groenstroken een hoger bedrag opgeleverd dan wat geraamd is in de begroting (€ 47.000 extra). Dit komt omdat we meer grond hebben verkocht dan vooraf ingeschat. De huurkomsten zijn lager dan geraamd. Doordat er grond verkocht wordt ontvangt de gemeente minder huurinkomsten (€ 13.000 minder).
Dan rest er nog een klein verschil van een nadeel van € 8.000 die geen toelichting behoeft.

Bermen incl. watergangen m.u.v. bestekswerk (voordeel incidenteel € 89.000)
In de 1e Berap 2022 is het restant budget van de Ontvangstplicht A-watergangen bestemd voor het voorbereiden van het baggeren van de gemeentelijke watergangen. Doordat de planvorming pas in november is vastgesteld, vonden we het niet gepast om al in 2022 te starten met de werkvoorbereiding van de baggerwerkzaamheden. Het vrijgemaakte budget is niet uitgegeven in 2022.

Beheerplan groen, planning en beleid (incidenteel voordeel van €101.000.)
Dit verschil wordt veroorzaakt door niet bestemde middelen voor de uitvoering van het baggerplan (€ 61.000) en er is door Avri door onder meer personeelsgebrek geen invulling gegeven aan de inboet van cultuurbeplanting (€40.000).

• Baggerplan

Bij de jaarrekening 2021 zijn middelen toegekend voor het uitvoeren van het verplicht onderhoud van de B-watergangen in 2022. We hebben hiervoor in 2022 een bestek en uitvoeringsplan geschreven. In november 2022 is het Meerjaren Baggerplan Watergangen 2022-2031 vastgesteld. De uitvoering hiervan start in 2023. Het overschot van € 61.000 uit 2022 dat was bestemd voor de uitvoering in 2022 komt nu ten gunste van het jaarrekeningresultaat.

• Cultuurbeplanting door Avri  

Bij de jaarrekening van 2022 is er € 40.000 voor inboet van cultuurbeplanting door medewerkers van Avri van IBOR bestemd. De geplande werkzaamheden zijn door de personele onderbezetting niet uitgevoerd.

Essentaksterfte (incidenteel voordeel € 62.000)
De kostenplaats Bomen laat een voordeel zien van € 62.000. Dit verschil wordt veroorzaakt doordat de geplande werkzaamheden rondom de vervanging van de essen op het voetbalveld in Dodewaard zijn vertraagd. Er moet € 17.000 worden onttrokken aan de reserves Essentaksterfte in plaats van de begrootte € 79.000. Dit heeft verder geen effect op het jaarrekeningresultaat.

Afrekening AVRI IBOR Taakveld 5.7 (incidenteel voordeel € 105.000)
De afrekening van de Avri IBOR heeft betrekking op de meerdere taakvelden (2.1, 5.7 en 7.2.)
Voor wat betreft dit taakveld 5.7 gaat het om de onderdelen Beheerplan groen en het Onderhoud van de openbare speelplaatsen.

• Beheerplan groen, planning en beleid (incidenteel voordeel € 80.000)

In de eerste twee kwartalen hebben we opgeschaald voor wat betreft capaciteit en een groeizaam voorjaar. Op basis van de prognose voor de laatste twee kwartalen is er een begrotingswijziging gedaan in de bestuursrapportage. Deze prognose was gebaseerd op de opschaling van capaciteit, stijgende brandstofprijzen en indexatie. In de laatste twee kwartalen hadden we een zeer droge zomer, dalende brandstofprijzen en hebben we kunnen afschalen.

• Onderhoud openbare speelplaatsen (incidenteel voordeel € 25.000)

Tijdens de inspecties zijn minder gebreken aan speeltoestellen geconstateerd dan verwacht. Hierdoor zijn minder kosten gemaakt.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 18.000)
Onder dit taakveld vallen onderwerpen die een incidenteel voordeel laten zien. Deze behoeven geen toelichting.

Taakveld 7.2. Riolering (voordeel incidenteel € 90.000)

Riolering (voordeel incidenteel € 90.000)
Het taakveld Riolering laat een voordelig saldo zien van € 90.000. Dit voordeel komt door hogere uitgaven in 2022 wat resulteert in een BTW voordeel. Door de komst van het BTW-compensatiefonds (BCF) vallen de uitgaven riolering onder de BCF en kan de BTW op uitgaven voor het riool worden gecompenseerd. Bij onze inwoners wordt rioolheffing incl. BTW opgehaald. Hierdoor is er onder aan de streep altijd een voordeel, namelijk de BTW (lasten zonder BTW en baten incl. BTW). Als er meer uitgaven zijn dan gepland, kan er meer BTW gecompenseerd worden bij het BCF dan geraamd. Dus ontstaat er onderaan de streep een voordeel (de te compenseren BTW). De budgettering voor riool is een gesloten systeem.
De hogere uitgaven riolering worden veroorzaakt door een aantal onvoorziene werkzaamheden en nieuwe ontwikkelingen in 2022:

• De gemeente heeft in 2022 de bestaande stresstest tegen wateroverlast verbreed met het toevoegen van testen voor hitte en verdroging conform bestuurlijke afspraken in de regionale samenwerking om vervolgens de gemeentelijke lokale adaptatiestrategie (LAS) op te stellen. Daarbij is ook het onderzoek en de voorbereiding voor het differentiëren van het huidige riooltarief ook ten laste gekomen van de exploitatie voorziening.
• Er is rekening gehouden met een jaarlijks budget voor onvoorziene herstelwerkzaamheden aan de riolering. In 2022 zijn hier ook de kosten op geboekt voor het aansluiten van bestaande dakvlakken aan een separaat gelegd riool.
• Er is een budget gereserveerd voor het onderhouden en herstellen van individuele minizuiveringen. In 2022 is de bestaande, langlopende overeenkomst voor het onderhoud geëindigd. De nieuw afgesloten overeenkomst heeft geleid tot hogere eenheidsprijzen en tot hogere uitgaven. Op één locatie is een bestaand systeem geheel vervangen.
• In april 2021 heeft Avri IBOR een factuur ontvangen over de energiebelastingen op het geregistreerd verbruik vanaf 2017 t/m 2021. Daarbij zijn in de periode 2022 de tarieven elektra fors verhoogd. Omdat deze kosten ook komende jaren waarschijnlijk nog hoog blijven, moeten wij rekening houden met een structureel hoger tarief.
• Daarnaast zijn er door verschuivingen in investeringen meer investeringsuitgaven gedaan in 2022.

Taakveld 7.3 Afval (voordeel incidenteel € 72.000)

Afvalverwijdering en -heffing (voordeel incidenteel € 72.000)
Er is op dit moment een voordeel van € 72.000 op afvalverwijdering en -heffing (AVRI) 2022. Jaarlijks vindt er een eindafrekening plaats voor de afvalstoffenheffing en het onderhoud aan de roerende zaken van AVRI, zoals ondergrondse containers. Dit voordeel is een afrekening van 2021 en een voorlopige afrekening voor 2022. De definitieve afrekening vindt plaats bij de verantwoording van de jaarrekening 2022 van AVRI Aval, die in juni aan uw raad wordt aangeboden.

Taakveld 8.1 Ruimte en leefomgeving (nadeel incidenteel € 156.000)

Overschot implementatie nieuwe Omgevingswet 2022 (Voordeel incidenteel € 118.000)
In 2022 is de Omgevingswet uitgesteld van 1 januari 2023 naar 1 juli 2023. Hierdoor zijn er minder kosten gemaakt dan bij het opstellen van de begroting (medio 2021) waren voorzien. Een aantal projecten (o.a. programma buitengebied en omgevingsplan) heeft daarom zijn doorloop naar opvolgende jaren. Inmiddels is besloten om de Omgevingswet per 1 januari 2024 in te laten gaan. Wij stellen voor het overschot van € 118.000 terug te laten vallen in de bestemmingsreserve implementatie Omgevingswet.

Leges regiekamer (nadeel incidenteel € 36.000) en overeenkomsten (voordeel incidenteel € 83.000) Per saldo een voordeel van € 47.000
De budgetafwijking voor regiekamer leges heeft meerdere oorzaken. Er zijn minder initiatieven ingediend (15) dan begroot (20). Dit kunnen we vooraf niet precies voorspellen. Dit heeft geleid tot minder legesinkomsten (€ 9.000) dan begroot. Daarnaast bleek in 2022 het aantal bestede uren voor enkele initiatieven hoger dan gemiddeld met als gevolg een eenmalige last van € 27.000. Het hoger aantal bestede uren is ontstaan, omdat enkele initiatieven zo complex waren dat er meer tijd nodig was voor de beoordeling en/of het opstellen van de eindconclusie. Voor een enkel initiatief is er na het versturen van de eindconclusie nog tijd besteed aan het verzoek, omdat er vragen waren over de eindconclusie. In het totaal is dit een nadeel van € 125.000.
De budgetafwijking voor regiekamer overeenkomsten zijn de lasten aan uren en andere diensten lager dan begroot.  Ook zijn de ontvangsten lager dan begroot. In 2022 zijn minder ‘niet verhaalbare uren’ gemaakt dan begroot, waardoor er een voordeel is van € 208.000.

Toegerekende salariskosten ruimtelijke ontwikkeling (nadeel incidenteel 301.000)
Er is voor € 301.000 meer aan salariskosten Ruimtelijke ordening (taakveld 8.1) toegerekend dan begroot. Dit betekent een nadeel van € 301.000 op de terugverdiencapaciteit, doordat minder aan inkomsten uit overeenkomsten is binnengehaald. Hier staat tegenover een onderschrijding van de inhuur van derden voor eenzelfde bedrag. Dit is terug te zien in de vrijval vacaturegelden van de Fysieke pijler. Hiervoor verwijzen we naar de toelichting op de budgetafwijking personeelslasten als onderdeel van het taakveld Overhead.

Overige kleine verschillen (nadeel incidenteel € 20.000)
Overige onderwerpen onder dit taakveld laten een nadeel zien die geen toelichting behoeven.

Taakveld 8.2 Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)(voordeel incidenteel € 81.000)

Bouwgrondexploitatie Casterhoven (voordeel incidenteel € 270.000)
Op basis van de vaststellingsovereenkomst Casterhoven krijgt de gemeente een bijdrage die is verdeeld in twee fasen. De eerste fase van € 390.000,- is ontvangen in 2022. Nog niet alle werkzaamheden betreffende Casterhoven zijn uitgevoerd. Voorstel is om het restant van € 270.000 te laten bestemmen voor nog uit te voeren werkzaamheden in 2023.

Grondexploitatie (nadeel incidenteel € 189.000)
De afwijking bestaat uit een verschil op EXOV Herenland en EXOV Herenland-West voor zowel een last (voordeel € 613.000) als een baat (nadeel € 628.000). Per saldo resteert een nadeel van € 15.000.
Er zijn minder salariskosten grondexploitatie (taakveld 8.2) toegerekend dan begroot. Dit is een incidenteel nadeel van € 97.000.  
Ter dekking van risico's is een bedrag € 75.000 toegevoegd aan deze voorziening Grexen.
Overige kleine verschillen vormen nog een nadeel € 2.000.
Gezamenlijk vormen deze bedragen een nadeel voor de exploitatiebegroting van € 189.000.
Een uitgebreide uitleg vindt u in Paragraaf 6 Grondexploitatie van deze Jaarrekening 2022.

Taakveld 8.3 Wonen en bouwen (voordeel incidenteel €149.000)

Het taakveld Wonen en bouwen heeft een voordelig saldo van afgerond € 149.000. Het verschil wordt veroorzaakt door verschillende onderwerpen. Hieronder een toelichting per onderwerp.

Project Vrije-veldtoezicht (voordeel incidenteel € 55.000)
De projectperiode van twee jaar van het project Vrije-veldtoezicht is afgerond. Het project is naar tevredenheid uitgevoerd door de ODR. Van het beschikbare budget is nog € 55.000 over. De verwachte bezwaar- en beroepsprocedures zijn uitgebleven. En we hebben minder gebruik hoeven te maken van de vrije ruimte in de opdracht voor onverwachte handhavingszaken. We verwachten het restantbudget niet nodig te hebben voor 2023. Het voordeel maakt onderdeel uit van het jaarrekeningresultaat.

Mandjes 2 leges (principeverzoeken, wijzigingsplannen en bestemmingsplannen (nadeel incidenteel € 137.000)
Er zijn minder principeverzoeken ingediend (17) dan begroot (32). Ook ligt de gemiddelde tijdbesteding per verzoek hoger dan gemiddeld. Door het vertrek van een medewerker zijn er extra uren gemaakt om lopende verzoeken op te pakken en af te ronden. Ook een aantal verzoeken van 2021 moesten nog afgerond worden, terwijl de legesinkomsten al zijn geboekt op het boekjaar 2021. Er zijn ook minder wijzigingsplannen ingediend (6) dan begroot (7) Een deel van de legesinkomsten is van plannen die vóór 2022 zijn ingediend. Een deel van de ingekomen plannen zijn nog niet afgerond. In dat laatste geval zijn er wel uren (en dus kosten) gemaakt, maar nog geen legesontvangsten. Hier tegenover staat dat het aantal ingediende bestemmingsplannen gelijk is aan het begrote aantal. Een deel van de legesinkomsten zijn van plannen die vóór 2022 zijn ingediend. Een deel van de ingekomen plannen die in 2022 zijn ingediend is nog niet afgerond. Ook hiervoor geldt dat er uren (en dus kosten) zijn gemaakt, maar nog geen leges zijn ontvangen. De legesontvangsten voor deze plannen komt in 2023 nadat het plan is vastgesteld.

Huisvesting arbeidsmigranten (incidenteel voordeel € 34.000)
Het beschikbare budget voor het thema arbeidsmigranten was bedoeld voor onze bijdrage voor de regionale beheerorganisatie en bijbehorende regionale uitvoeringsprogramma huisvesting arbeidsmigranten.Het budget is niet ingezet in afwachting van de in ontwikkeling zijnde regionale uitvoeringsstrategie, onvoldoende beschikbare lokale capaciteit voor toezicht en handhaving en het vertrek in 2022 van de coördinerende beleidsmedewerker Wonen. Voorgesteld wordt om dit budget te bestemmen voor 2023. en in te zetten als bijdrage voor de uitvoering van het regionale uitvoeringsprogramma toezicht en handhaving met betrekking tot de huisvesting van arbeidsmigranten. Het ligt in de bedoeling dat gemeenten in Regio Rivierenland op vrijwillige basis kunnen deelnemen aan dit regionale uitvoeringsprogramma, dat zal worden uitgevoerd door de ODR. Neder-Betuwe heeft aangegeven hieraan te willen deelnemen.

Omgevingsvergunning bouwen (incidenteel voordeel € 184.000)
Er is op dit moment een voordeel van € 194.000 zichtbaar in het werkprogramma van de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) op de post omgevingsvergunning -bouwen. Er zijn meer bouwaanvragen ingediend dan begroot. Daardoor zijn er meer leges ontvangen. We zien tevens ondanks het hoger aantal aanvragen dat er minder uren zijn gemaakt dan begroot. Het verschil in uren in combinatie met hogere aantal bouwaanvragen heeft geresulteerd in dit financieel voordeel. De overige kleine verschillen op dit onderwerp zijn € 10.000.

Overige kleine verschillen (voordeel incidenteel € 13.000)
De overige kleine verschillen op dit laten een voordeel zien geen toelichting behoeven.

Kleine verschillen overige taakvelden (voordeel incidenteel € 46.000)
Dit betreffen overige taakvelden onder Programma 3 die samen een voordeel overige kleine verschillen laten zien die geen toelichting behoeven.